Ağız Boşluğu ve Yutak Kanseri

Doç. Dr. Mazhar Çelikoyar
Kulak Burun Boğaz Uzmanı
Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı

Ağız boşluğu ve yutak kanseri nedir?

Ağız boşluğu ve yutak, yanaklar, dudaklar, damak ve dil tarafından oluşturulmuş bir alandır. Daha arka kısımlarda ise dilin arkası, dil kökü, boğazın yan duvarları, bademcikler ve boğazın arka duvarı yer alır. Bu bölgeyi bir kutu gibi düşünebiliriz.

Bu alandaki kansere ağız boşluğu veya boğaz kanseri denir. Kanser tanısı koyabilmek için, bu bölgede uzun süredir iyileşmeyen (en az birkaç haftadır) bir yara, giderek büyüme eğilimi gösteren bir şişlik, diğer organların işlevini bozma veya komşu bölgelerde ağrıya yol açma gibi belirtiler göz önünde bulundurulur. Böyle bir dokuyu gördüğümüzde şüpheleniriz. Bu nedenle, hastalarımıza böyle bir durumla karşılaştıklarında gecikmeden bir hekime başvurmalarını öneriyoruz.

Böyle bir doku ile karşılaştıktan sonra, düşüncelerimizi hastamızla mutlaka paylaşırız. Özetle, ağız boşluğu ve boğaz kanseri, yanaklar, damak, ağız tabanı, dil, dudaklar ve arka taraftaki boğaz yapıları içerisinde yer alan bir yara veya şişlik durumudur.

Bu kanserlerin kimlerde görüldüğüne gelince, genellikle ağız bölgesinde sürekli bir tahriş varlığında ortaya çıkar. Ayrıca, günümüzde boğaz kanserlerinin daha sık olarak HPV (Human Papillomavirus) adı verilen bir virüs tarafından tetiklendiği bilinmektedir. Bu tür kanserler, genellikle bir yaranın verdiği rahatsızlıkla kendini gösterir. Bazen çok sinsice kalabilir ve belirtilerini geçmeyen takılmalar şeklinde gösterebilir.

Ağız boşluğu ve yutak kanserlerinin tedavisi nasıl yapılmaktadır?

Ağız boşluğu ve yutak ya da boğaz bölgesi kanserlerinde genellikle bir ayrım yapılabilir. Daha ön tarafta, yani ağza ve dişlere yakın bölgelerde cerrahi tedavi daha çok ön plana çıkarken, arka tarafta radyoterapi daha fazla tercih edilebilir. Ancak, bu durum katı bir kural değildir.

Hastalığın yaygınlığı, hastanın sağlık durumu ve tercihleri doğrultusunda tedavi planları değiştirilebilir. Eğer hastalık çok yaygınsa, cerrahi ve radyoterapinin bir arada uygulandığı birleşik tedavi yöntemleri de gündeme gelebilir. Radyoterapi yapılırken, radyasyon onkoloğunun tercihine bağlı olarak kemoterapi ile tedavinin güçlendirilmesi ve radyoterapinin etkisinin artırılması da amaçlanabilir.

Ağız boşluğu ve yutak kanserlerinin tedavisinden sonra konuşma ve yutma

Ağız boşluğu ve yutak bölgesi kanserlerinin tedavisinde, uygulanan yöntemlere bağlı olarak farklı etkilenmeler ortaya çıkabilir. Cerrahi tedavi, genellikle hastalıklı bölgenin ve bir miktar da sağlıklı komşu dokunun çıkarılması anlamına gelir. Çıkarılan dokunun miktarına bağlı olarak kişinin yutma ve konuşma yetisi önemli ölçüde etkilenebilir. Bu durumu kontrol altına alabilmek için rekonstrüktif cerrahi ve bazı protezlerden yararlanmayı tercih edebiliriz.

Radyoterapi ise başlangıçta bölgede belirgin bir etki göstermeyebilir, ancak ilerleyen dönemde yüzey dokularında soyulmalar, yaralar ve ağızda tükürük salgısının azalması gibi yan etkiler ortaya çıkabilir. Modern radyoterapide, bu etkilerin azaltılması için çeşitli önlemler alınmaktadır. Ne olursa olsun, hastamızın konuşma, yutma ve nefes alma fonksiyonlarını en iyi şekilde koruyarak tedavi etmeyi hedefliyoruz.

Doç. Dr. Mazhar Çelikoyar

Doç. Dr. Mazhar Çelikoyar

Kulak Burun Boğaz Uzmanı
Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı

Doç. Dr. Mazhar Çelikoyar 1959’da Buca, İzmir’de doğdu. Liseyi Tarsus Amerikan Koleji’nde 1976’da bitirdi.

1982 yılında Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden mezun olan Dr. Çelikoyar, Şişli Etfal Hastanesi’nde başladığı Kulak-Burun-Boğaz(KBB) ihtisasını Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB Anabilim Dalı’nda tamamlayarak 1989 yılında KBB Uzmanlığını aldı.

Doç. Dr. Çelikoyar 1989-1993 yılları arasında Şişli Etfal Hastanesi KBB Kliniği’nde Başasistan, 1993-1997 yıllarında da aynı klinikte Şef Muavini olarak eğitim verdi.

1992-1996 yıllarında yurtdışında; Fransa’da Institut Gustave Roussy’de ve yine Fransa’da Suresnes’de Hopital Foch’ta  Professeur Frederic Chabolle’un kliniğinde College de Medicine bursiyeri olarak görev yaptı.