Koanal Atrazi Hakkında 10 Soru

Doç. Dr. Serap Şahin Önder
Kulak Burun Boğaz Uzmanı

Koanal atrezi, burun deliklerinin geniz bölgesine, yani arkaya doğru açılmaması durumudur. Bu durumda burun deliklerinin arka kısmı tamamen kemik veya mukoza ile kaplıdır ve genizle bağlantı kuramaz. Doğuştan gelen bir hastalıktır ve nedenleri genellikle bilinmemektedir. Gebelik döneminde kullanılan ilaçlar veya geçirilen enfeksiyonlarla ilişkisi kanıtlanmamıştır; ancak bazı sendromlarla birlikte görülebilir.

Teşhis Nasıl Konur?

Koanal atrezinin tanısında en önemli adım, kulak burun boğaz muayenesidir. Flexible endoskopik muayene ile burun içerisine bakıldığında geniz bölgesine ulaşılamıyorsa, koanal atrezi olasılığı düşünülür. Kesin tanı, bilgisayarlı tomografi (BT) ile konulur. Ayrıca yenidoğan döneminde burun içine yerleştirilen sonda geniz bölgesine ulaşamıyorsa, bu da koanal atrezi şüphesini güçlendirir.

Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler, koanal atrezinin tek taraflı ya da çift taraflı olmasına göre değişiklik gösterir.

Tek taraflı koanal atrezide diğer burun deliği açık olduğu için belirgin solunum sıkıntısı görülmez; ancak genellikle sürekli sarı renkli burun akıntısı olur.

Çift taraflı koanal atrezide ise yenidoğanlar ağızdan nefes alamadığı için doğumdan hemen sonra ciddi solunum sıkıntısı yaşar. Bu durum acildir ve genellikle bebeğin entübe edilmesi gerekir.

Tedavisi Nasıldır?

Koanal atrezi cerrahi yöntemlerle tedavi edilir. Çift taraflı koanal atrezi, doğumdan kısa süre sonra acil olarak ameliyat edilmelidir. Ameliyat, endoskopik yöntemle yapılır; tıkalı olan kemik ve membran çıkarılır, ardından buruna stent yerleştirilir. Bu stent genellikle 2–4 hafta sonra çıkarılır.

Tek taraflı koanal atrezilerde ise ameliyat genellikle çocuk okul çağına gelene kadar ertelenir. Bu süreçte, sürekli burun akıntısı veya tıkanıklık gibi şikayetler için takip yapılır.

Tedavi Sonrası Yaşam

Ameliyat sonrasında hem tek taraflı hem de çift taraflı koanal atrezili çocuklar tamamen normal bir yaşam sürebilir. Cerrahi işlemle burun anatomisi düzeltilir ve hasta rahatça burundan nefes alabilir. Tedavi edilmeyen çift taraflı atrezi yaşamı tehdit ederken, tek taraflı atrezi yaşam kalitesini düşürse de genellikle hayati bir risk oluşturmaz.

Doç. Dr. Serap Şahin Önder

Kulak Burun Boğaz Uzmanı

2003 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne girmeye hak kazandı. 2010 yılında mezun olduktan sonra aynı yıl tıpta uzmanlık sınavını (TUS) kazanarak Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB Kliniği’nde asistanlık eğitimine başladı.

2015 yılında KBB Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi (KBB-BBC) uzmanı oldu. Devlet hizmet yükümlülüğü kurası (mecburi hizmet) kapsamında Amasya Suluova Devlet Hastanesi’nde 6 ay görev yaptı. Ardından 2016 yılında Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi KBB Kliniği’nde çalışmaya başladı.

Özellikle;