Kolposkopi nedir ve kimlere yapılır?

Kolposkopi, kadın hastalıkları alanında sık kullanılan yöntemlerden biridir. Bu işlemde kullanılan kolposkop cihazı, rahim ağzı başta olmak üzere vajina ve dış genital bölgeyi 20 ila 40 kat büyüterek incelememizi sağlar. Böylece çıplak gözle görülemeyen gizli hastalıklar açığa çıkarılır. Mikroskopa benzer bir sistem olan kolposkop, optik büyütme ile detaylı görüntü elde edilmesine olanak tanır.

Kolposkopi Hangi Durumlarda Yapılır?

Kolposkopinin en sık yapılma nedeni, Smear testi veya HPV tarama testi gibi rahim ağzı kanseri tarama testlerinde anormallik saptanmasıdır. Bunun yanı sıra cinsel ilişki sonrası kanama şikâyeti olan ve muayenesinde belirgin bir bulgu bulunmayan hastalarda da kolposkopi yapılabilir. En temel amaç, anormal smear testinin altında gerçekten bir hastalık olup olmadığını anlamaktır.

Kolposkopide Anormal Bulgular

Kolposkopi sırasında bazı boyalar kullanılır. Örneğin, %3–5 oranında sulandırılmış asetik asit rahim ağzına uygulandığında normal dışı dokular beyaza boyanır. Buna asetowhite alan denir. Bu bölgeler, biyopsi alınması gereken alanları işaret eder. Aynı şekilde Lugol testi ile de anormal bölgeler belirlenebilir. Bu yöntemler, tanı koymada bize yol gösterir.

Kolposkopi Nasıl Yapılır? Anestezi Gerekir mi?

Kolposkopi işlemi, ameliyathane şartı gerektirmez. Muayenehane koşullarında, genellikle anesteziye gerek duyulmadan yapılabilir. İşlem yaklaşık 5–10 dakika sürer. Nadiren muayeneyi dahi tolere edemeyen hastalarda anestezi gerekebilir. Genellikle yalnızca biyopsi sırasında, rahatsızlığı azaltmak için lokal anestezi yapılır.

Kolposkopi Biyopsisi Ağrılı mı?

Kolposkopi çoğu zaman biyopsi ile birlikte değerlendirilir. Rahim ağzından veya rahim kanalından alınan biyopsiler, bölgede sinirlerin az olması nedeniyle genellikle ağrısızdır. Hastalar biyopsi alındığını çoğu zaman hissetmez. Bu nedenle genel anesteziye gerek kalmaz. İşlemin riski yok denecek kadar azdır.

Gebelikte Kolposkopi Yapılır mı?

Kolposkopi, gebelerde de güvenle uygulanabilir. Anormal smear sonucu olan gebelere biyopsi yapılabilir. Ancak gebelikte rahim kanalından örnek alınması (endoservikal küretaj) yapılmaz. Bunun dışında, kolposkopi ve biyopsi gebeliğe zarar vermez.

Kolposkopi Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kolposkopi sonrasında hastaların dikkat etmesi gereken özel bir durum yoktur. Yalnızca biyopsi yapılan hastalarda birkaç gün cinsel perhiz önerilir. Çünkü biyopsi alanı hafif kanamaya meyilli olabilir. Bunun dışında günlük yaşama dönüş mümkündür.

Kolposkopinin Endikasyonları

Kolposkopinin en sık endikasyonu anormal smear sonucudur. Ancak HPV DNA testlerinin klinik kullanıma girmesiyle birlikte, Smear testi normal olsa bile HPV 16 veya 18 gibi yüksek riskli tipler tespit edildiğinde kolposkopi yapılmaktadır. HPV’nin diğer yüksek riskli tiplerinde ise, smear normalse 1 yıl beklenebilir. Bu süre sonunda HPV devam ediyorsa veya smear anormalleşmişse kolposkopi yapılır.

Kolposkopi Sonrası İzlenecek Yol

Kolposkopi sonrası yaklaşım, elde edilen bulgulara göre değişir:

• Düşük dereceli lezyon saptanmışsa genellikle tedavi gerekmez, hasta yalnızca takip edilir.
• Eğer smear sonucu daha yüksek dereceli ise, eksizyonel işlem (LEEP) gerekebilir.
• Kolposkopik biyopsi yüksek dereceli lezyon veya kanser gösterirse, gerekli tedavi uygulanır.