Papiller Tiroid Kanserleri Hakkında Merak Edilenler
Prof. Dr. Serdar Tezelman
Genel Cerrahi Uzmanı
Endokrin Cerrahisi Uzmanı
Papiller Kanserlerde Lenf Bezi Metastazı Görülme Oranı Kaçtır ve Hangi Durumlarda Görülür?
Papiller tiroid kanserlerinde lenf bezi metastazı görülme olasılığı ameliyat sonrası %5 ila %25 arasında değişmektedir. Bu durum genellikle primer tümörün çapına bağlıdır. İlk teşhis sırasında santral bölgede metastazın bulunması, ileride nükslerin gelişmesinde de etkili olmaktadır.
Boyunda Lenf Bezi Metastazı Olan Hastanın Ameliyat Sonrası Hangi Dönemde Takipte Metastaz Görülme Olasılığı Vardır?
Papiller tiroid kanserlerinde lenf bezi metastazı olup ameliyat edilmiş hastaların takiplerinde, metastaz genellikle ameliyattan sonraki atom tedavisi (radyoaktif iyot) döneminde görülür. Bu dönemde ortaya çıkan hipotiroidi ile birlikte metastaz riski artar. Özellikle ameliyat sonrası 2. ay ile 5. yıl arasında daha sık rastlanmaktadır.
Papiller Kanserlerde Lenf Bezi Metastazını Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Metastazın görülmesinde en önemli faktör tümör çapıdır. Çap arttıkça metastaz ihtimali yükselir. Bunun yanında patolojik alt gruplar, tanı anında santral veya lateral bölgede şüpheli lenf bezi metastazının bulunması da bu olasılığı artırır.
Lenf Bezi Metastazı Durumunda Ne Yapılır?
Lenf bezi metastazı santral bölgede ise santral diseksiyon yapılır. Lateral (yan boyun) bölgesinde lokalize metastazlarda geçmişte radikal boyun diseksiyonları uygulanırken, günümüzde iyi diferansiye tiroid kanserlerinde daha çok fonksiyonel kompartman rezeksiyonu tercih edilmektedir.
Fonksiyonel Kompartman Rezeksiyonu Nedir?
Fonksiyonel kompartman rezeksiyonu, metastazın bulunduğu kompartmanın ve komşu kompartmanların çıkarılması işlemidir. Örneğin lateral boyunda yaygın ve büyük metastazlarda level 2’den level 5’e kadar geniş rezeksiyon yapılırken, daha küçük ve az sayıda metastazlarda yalnızca ilgili seviyelerin (level 3, 4, 5 gibi) çıkarılması yeterli olur.
Lenf Bezi Metastazı İleri Evre Bulgusu Mudur?
Papiller tiroid kanserlerinde lenf bezi metastazı evre 2 bulgusudur. Ancak hasta 55 yaşın üzerindeyse evre 3 olarak kabul edilmektedir.
Ameliyat Öncesi Lenf Bezi Metastazı Saptanmasında Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Ameliyat öncesi ultrasonografinin büyük önemi vardır. Cerrahiye yakın dönemde yapılan “mapping” (haritalama) ile metastazların yeri ve sayısı belirlenir.
Lenf Bezi Metastazlarının Tanısı Nasıl Konur?
Tanı için ultrason eşliğinde ince iğne biyopsisi yapılabilir. Ayrıca ultrason rehberliğinde “washout” yöntemi ile tiroglobulin ölçümü yapılarak lenf bezlerinde metastaz varlığı saptanabilir.
Lenf Bezi Diseksiyonu Yapılan Hastalarda Komplikasyon Olur mu?
Lateral boyun diseksiyonlarında komplikasyonlar görülebilir. Özellikle sol tarafta yapılan diseksiyonlarda lenfatik akımın fazla olması nedeniyle diren ihtiyacı birkaç gün, bazen bir haftaya kadar sürebilir. Boyunda şişlik, lenfödem görülebilir. Ayrıca omuz hareketlerini sağlayan motor ve duyu sinirlerinde geçici nöritler veya kalıcı hasarlar gelişebilir. Sağ boyun diseksiyonlarında ise sempatik pleksus zedelenmesine bağlı olarak göz kapağı düşüklüğü (Claude-Bernard-Horner sendromu) görülebilir.
Günümüzde Papiller Tiroid Kanserlerinde Ne Tip Lenf Diseksiyonu Yapılmaktadır?
Günümüzde papiller tiroid kanserlerinde santral ve lateral diseksiyonlar uygulanmaktadır. Lateral diseksiyonlarda tümörün çapı ve yayılımına göre modifiye radikal boyun diseksiyonu yapılabilir. Daha az sayıda metastaz varsa fonksiyonel kompartman rezeksiyonu tercih edilmektedir.
Lenf Diseksiyonu Ameliyatı Sonrası Süreç Nasıldır?
Lateral boyun diseksiyonu geçiren hastalar genellikle 2–3 gün hastanede kalır. Bu süre, drenajdan gelen lenfatik akıma bağlı olarak değişmektedir.
Lenf Diseksiyonu Yapılacak Hastaların Beslenmesinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Lenf diseksiyonu yapılacak hastalarda ameliyat öncesinde yağsız diyet önerilir. Bu, lenfatik akımı azaltarak komplikasyon riskini düşürür.
Santral Lenf Diseksiyonundan Ne Anlıyoruz?
Santral diseksiyon, tümörün bulunduğu taraftaki santral bölgenin temizlenmesidir. Bu bölge hyoid kemiğinden juguluma ve karotis arterleri arasına kadar uzanır. Papiller kanserlerde genellikle tümörün olduğu tarafta uygulanır. Ancak medüller kanserlerde her iki tarafın da temizlenmesi gerekir.
Santral diseksiyonun papiller tiroid kanserlerindeki endikasyonu tartışmalıdır. Bazı kaynaklar tümör çapı 3–4 cm üzerindeyse rutin olarak önerirken, birçok cerrah ve endokrinolog çap bağımsız olarak örnekleme yapmayı tercih etmektedir.
Lateral Lenf Diseksiyonundan Ne Anlıyoruz?
Tiroid boyun lenflerinin lokalizasyonu farklı seviyelerden oluşur. Level 1 metastaz açısından düşük risklidir. Ancak lateral bölgedeki lenf bezleri (level 2, 3, 4, 5) metastaz açısından daha önemlidir.
Yaygın metastazlarda çapın büyük olması durumunda level 2’den level 5’e kadar olan alanlar yumuşak doku ile birlikte çıkarılır. Daha küçük ve sınırlı metastazlarda ise yalnızca ilgili seviyeler alınarak fonksiyonel kompartman rezeksiyonu yapılır.
Prof. Dr. Serdar Tezelman
Genel Cerrahi Uzmanı
Endokrin Cerrahisi Uzmanı
Prof. Dr. Serdar Tezelman, 1981 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden mezun oldu. 1986 yılında İstanbul Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı’nda Genel Cerrahi Uzmanlık eğitimini tamamladı. 1991–1993 yılları arasında Kaliforniya Üniversitesi San Francisco Tıp Fakültesi (UCSF), Mount Zion Medical Center Endokrin Cerrahisi Bölümü’nde “Postdoctoral Fellow” olarak araştırmalar yaptı. 1993–2011 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı’nda, 2009 yılından itibaren Amerikan Hastanesi Endokrin Cerrahisi Bölümü’nde görev yaptı.
2012 yılından bu yana Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı’nda çalışmalarını sürdürmektedir.
Klinik ilgi alanları:
- Endokrin cerrahisi,
- Tiroid kanserleri cerrahisi,
- Boyun lenf disseksiyonları,
- Multipl Endokrin Neoplazi sendromları,
- Paratiroid cerrahisi,
- Adrenal (surrenal) cerrahisi,
- Minimal invaziv tiroidektomi,
- Laparoskopik adrenalektomi,
- Tek delik (single insizyon) adrenalektomi,
- Robotik cerrahi,
- Guatr cerrahisi










